Τυροκόμος

Δικαίωση γελαδάρηδων για το καρτέλ στο γάλα, πρόσθετη τιμή έως 13 λεπτά το κιλό κατόπιν εντολής Άρειου Πάγου

Το ανώτατο δικαστήριο µε νέα απόφασή του, που εκδόθηκε στα τέλη Μαΐου του 2024, έκανε για µια ακόµη φορά δεκτή µια οµαδική αγωγή αγελαδοτρόφων, απορρίπτοντας, έτσι, την αίτηση αναίρεσης µεγάλης γαλακτοβιοµηχανίας, µέλος του «καρτέλ» εκείνης της περιόδου, από την οποία οι ενάγοντες διεκδίκησαν αποζηµίωση.

«Είναι πλέον και νοµολογιακά αναµφισβήτητο ότι οι µικρές και µεσαίες αγελαδοτροφικές εκτροφές έπρεπε, για το χρονικό διάστηµα 2001 έως και 2007, να πληρώνονται την πρώτη ύλη τους µε τιµή στα 0,40 ευρώ το κιλό και όχι από 0,27 έως 0,34 – 0,35 ευρώ που τιµολογούσαν οι γαλακτοβιοµηχανίες του καρτέλ», εξηγεί ο δρ ∆ηµήτρης Κουτσούκης, δικηγόρος από τη δικηγορική εταιρεία «Κουτσούκης και Συνεργάτες», η οποία είναι εξειδικευµένη σε αγωγές αποζηµίωσης από παράβαση του ευρωπαϊκού και ελληνικού δικαίου ανταγωνισµού και ανέλαβε τις αγωγές αποζηµίωσης των κτηνοτρόφων.

Την επίµαχη οµαδική αγωγή είχαν καταθέσει επτά αγελαδοτρόφοι, από περιοχές της Θεσσαλίας και της ∆υτικής Μακεδονίας, οι οποίοι έλαβαν, ήδη, αποζηµιώσεις, ακόµη και για ηθική βλάβη κάποια µικρά ποσά και µάλιστα εντόκως από την επίδοση της αγωγής από τη γαλακτοβιοµηχανία µε την οποία διατηρούσαν σχέση συνεργασίας την περίοδο δράσης του «καρτέλ».

Ουσιαστικά τους επιδικάστηκε, ανά περίπτωση, ένα ποσό αποζηµίωσης που κυµαίνεται από 5 έως και 13 λεπτά ανά κιλό γάλακτος, ως διαφορά µεταξύ καταβληθείσας και της ανταγωνιστικής τιµής, που θα έπρεπε να πληρώνουν οι γαλακτοβιοµηχανίες, εφόσον λειτουργούσε ανεµπόδιστα η ανταγωνισµός στην αγορά.

«Οι έξι είναι µικροί παραγωγοί και έλαβαν ένα ποσό µαζί µε τόκους κοντά στα 100.000 ευρώ, ενώ σε µια περίπτωση η αποζηµίωση ανήλθε σχεδόν στα 500.000 ευρώ», µας πληροφορεί ο δρ Κουτσούκης, επισηµαίνοντας, παράλληλα, πως η νέα απόφαση του Αρείου Πάγου, επιβεβαίωσε την πάγια, πλέον, θέση του σε σχέση µε τις αγωγές αποζηµίωσης από το καρτέλ γάλακτος. Ο έµπειρος δικηγόρος σηµειώνει ακόµη πως για µεγάλες κτηνοτροφικές µονάδες η τιµή του γάλακτος, χωρίς την παρέµβαση του καρτέλ, έπρεπε να είναι ακόµη υψηλότερη, καθώς, όπως εξηγεί, στις περιπτώσεις αυτές λόγω του µεγάλου όγκου γαλακτοπαραγωγής των εκτροφών, δίδεται η δυνατότητα στη γαλακτοβιοµηχανία να µειώνει το κόστος συλλογής, µια και η εισκόµιση γίνεται από ένα σηµείο.

«Μάλιστα, µε σχετική απόφαση του Εφετείου Αθηνών κρίθηκε ότι για µηνιαία εισκοµιζόµενη ποσότητα γάλακτος κατά µέσο όρο 41 τόνους, η τιµή έπρεπε να ήταν κατά τη διάρκεια του καρτέλ 0,45 ευρώ το κιλό», διευκρινίζει ο δρ. Κουτσούκης και προσθέτει πως αν και στις πρώτες αγωγές η παράµετρος της ποσότητας ως κριτήριο δεν είχε περιληφθεί, πλέον στις νέες αγωγές αποτελεί δοµικό στοιχείο τους.

Μέχρι στιγµής οι αγωγές που έχουν κατατεθεί εκπροσωπούν δεκάδες ζηµιωθέντων  κτηνοτρόφων. Η πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου που δικαιώνει την οµάδα των αγελαδοτρόφων δεν είναι η µοναδική. Ανάλογες έχουν εκδοθεί και σε προγενέστερες περιόδους, µε την πρώτη να βγαίνει το 2014. Λογικά θα υπάρξουν και άλλες, καθώς οι πληροφορίες αναφέρουν πως αυτή τη στιγµή υπάρχουν αποφάσεις Εφετείων για πάνω από 10 αγωγές που έχουν δικαιώσει τους ζηµιωθέντες κτηνοτρόφους από το καρτέλ.

Νέο κύμα αγωγών ακόμα και εάν οι κτηνοτρόφοι δεν έχουν τα τιμολόγια

Οι τελευταίες αγωγές υποβλήθηκαν τον Μάρτιο του 2024 και θα συνεχιστεί η άσκηση νέων αγωγών από τον προσεχή Σεπτέμβριο. «Έχουμε ακόμη περιθώριο. Το νέο στοιχείο είναι ότι πλέον στρεφόμαστε και κατά μικρότερων εταιρειών, εκτός του κύκλου των αρχικών πέντε γαλακτοβιομηχανιών που συμμετείχαν στο καρτέλ, με βάση την απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού», αποκαλύπτει ο δικηγόρος. Όπως εξηγεί, υπάρχει νομολογία που ξεκαθαρίζει ότι επιχειρήσεις ακόμη και αν δεν συμμετείχαν στο καρτέλ γνώριζαν για τη λειτουργία του και το εκμεταλλεύτηκαν ανήθικα, διότι ούτε εκείνες έδιναν ανταγωνιστικές τιμές, για να αποκτήσουν την αναγκαία πρώτη ύλη, αλλά τις προσάρμοζαν στο καθεστώς που ίσχυε. «Αν δεν υπήρχε το καρτέλ θα είχαμε εκτίναξη των τιμών. Διότι για να πάρουν τις ποσότητες θα έπρεπε να καταβάλουν υψηλότερες τιμές. Μιλάμε για το umbrella pricing, τη λεγόμενη τιμολογιακή ομπρέλα, όταν δηλαδή το καρτέλ καλύπτει μεγάλο μερίδιο αγοράς όπως εδώ που ήταν μέχρι 70%, καθορίζει πλέον την τιμή σε όλη την αγορά, οπότε οι άλλες εταιρείες εκμεταλλεύονταν το γεγονός, έδιναν λίγο παραπάνω για να έχουν κέρδος και να αποκτήσουν τις ποσότητες», είπε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος της Κουτσούκης και Συνεργάτες. Ο ίδιος υπογράμμισε, ακόμη, πως οι ζημιωθέντες κτηνοτρόφοι από το καρτέλ γάλακτος εξακολουθούν να έχουν δικαιώματα, όπως επίσης και οι κληρονόμοι τους, σε περίπτωση θανάτου των αρχικών δικαιούχων, αλλά προϋπόθεση είναι να ασκήσουν αγωγή προκειμένου να διεκδικήσουν να πάρουν αποζημίωση. Η αγωγή, μάλιστα, μπορεί να ασκηθεί ακόμη και εάν οι κτηνοτρόφοι δεν έχουν στην κατοχή τους τα απαραίτητα τιμολόγια είτε γιατί τα έχουν καταστρέψει, είτε γιατί τα έχασαν  στην πάροδο των ετών.