Οικονομικές μελέτες προδιαγράφουν περαιτέρω ενίσχυση της ζήτησης για γαλακτοκομικά προϊόντα, ενώ οι ανακατατάξεις και ο ανταγωνισμός ανάμεσα στις ελληνικές γαλακτοβιομηχανίες δείχνουν ικανές να στηρίξουν τιμές παραγωγού στη ζώνη γάλακτος, που με τη σειρά τους μπορούν να δώσουν ώθηση για νέες επενδύσεις στις κτηνοτροφικές μονάδες. Άλλωστε, το ζωικό κεφάλαιο της χώρας δεν ανέκαμψε ακόμα από την κρίση του γάλακτος στα μισά της περασμένης δεκαετίας, ενώ οι ανάγκες για πρώτη ύλη έχουν πολλαπλασιαστεί. Η βιομηχανία, από την πλευρά της, έχει ήδη ολοκληρώσει μεγάλες επενδύσεις με σκοπό να αυξήσει το δυναμικό παραγωγής, ενώ οι ζυμώσεις για τα συμβόλαια γάλακτος της νέας περιόδου προδίδουν την ανάγκη εξασφάλισης κρίσιμου τονάζ.
Ενδεικτικό αυτής της νέας ισορροπίας, το γεγονός ότι οι κτηνοτρόφοι αποτιμούν θετικά την εξέλιξη των οικονομικών διαπραγματεύσεων με τη μεταποίηση, αφού οι ζυμώσεις έχουν ήδη εξασφαλίσει το επίπεδο των 1,25 ευρώ το κιλό για το πρόβειο γάλα και των 75 λεπτών για το γίδινο.
Φυσικά είναι και το βάρος των ζωοτροφών που κόβει κάπως την ορμή της εποχής, αναδεικνύοντας πως ο επανασχεδιασµός της αναπτυξιακής στρατηγικής για την κτηνοτροφία προϋποθέτει οι ανάγκες του κλάδου σε τροφές να καλύπτονται από την εγχώρια παραγωγή. Ήδη βρίσκονται σε στάδιο ολοκλήρωσης έρευνες για βελτιωμένα σιτηρέσια, παραγγελία τόσο μεγάλων κτηνοτροφικών μονάδων και συνεταιρισμών, όσο και βιομηχανιών.
Iκανοί να προσαρμοστούν στη νέα συγκυρία που υπαγορεύουν οι διεθνείς αγορές δείχνουν πως είναι οι συντελεστές στη ζώνη γάλακτος, με την ενίσχυση των τιμών στο πρόβειο σε επίπεδα από 1,25 ευρώ το κιλό και πάνω ενόψει της νέας γαλακτοκομικής περιόδου να κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, όπως αποτιμούν συνομιλητές της ειδικής έκδοσης «Τυροκόμος». Ωστόσο παραμένουν προκλήσεις τις οποίες ο κλάδος καλείται να διευθετήσει και έχουν να κάνουν τόσο με τη διαχείριση του κόστους των ζωοτροφών, όσο και με την ελεγκτική και θεσμική ατσάλωση του κλάδου, προκειμένου να εξασφαλιστεί η διατήρηση των αναπτυξιακών ισορροπιών.
Σε ό,τι αφορά στην αγορά, από νωρίς φέτος οι ζυμώσεις μεταφράστηκαν σε συμφωνίες, με τα 1,20 ευρώ το κιλό να δίνουν τον τόνο για την τιμή του πρόβειου, έπειτα από το deal που έκλεισαν Λιβαδιώτες και γαλακτοβιομηχανία Κολιός στις 21 Ιουλίου. Πλέον, οι συσχετισμοί στην αγορά επιτρέπουν την υπέρβαση του επιπέδου των 1,20 ευρώ το κιλό σε άλλα παραγωγικά κέντρα της χώρας, κάτι που ήδη επετεύχθη πριν τον 15Αύγουστο, όταν στην Ελασσόνα ο Μπίζιος αγόρασε με 1,25 4 χιλιάδες τόνους γάλακτος.
Παράλληλα ο Συνεταιρισμός Αιγοπροβατοτρόφων Καρυάς Ελασσόνας προέβη και αυτός σε συμφωνία με την εταιρία Μπίζιος Α.Ε για το πρόβειο γάλα στην τιμή των 1,20 ευρώ το κιλό γάλακτος.
Για «κινήσεις που ενισχύουν και οχυρώνουν την κτηνοτροφία καθώς χτίζονται στέρεες βάσεις για το μέλλον» κάνει λόγο η σχετική ενημέρωση από τον συνεταιρισμό Ελασσόνας.
«Πολλά χρόνια είχε να γίνει κλείσιμο συμβολαίου τόσο νωρίς» σχολίασε από την πλευρά ο επικεφαλής των συνεταιρισμένων κτηνοτρόφων στο Λιβάδι Ολύμπου, Κώστας Τσανούσας.
H προοπτική κατάκτησης νέων κορυφών ήταν έκδηλη από νωρίς φέτος, κάτι που είχε αναδείξει η εφημερίδα Agrenda ήδη από τις αρχές του Ιουλίου, κάνοντας λόγο για ενίσχυση των τιμών παραγωγού στο πρόβειο γάλα κατά τουλάχιστον 10 λεπτά το κιλό, με δυναμική ακόμα και για τα 1,30 ευρώ, ενώ με αφορμή το ρεπορτάζ εκείνο, ο κ. Βαϊόπουλος είχε σχολιάσει τότε πως «το 1,20 είναι πολύ καλό και θα βγει αληθινό». Σύμφωνα και με τον Γιώργο Μηλιώνη, πρόεδρο του Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Ελασσόνας, που πέρυσι πλήρωσε με 1,02 ευρώ το κιλό υψηλότερη τιμή παραγωγού, η γραμμή που θα επιχειρήσουν να υπερασπιστούν στις συζητήσεις με τις γαλακτοβιομηχανίες στοχεύει σε τιμές από 1,20 ευρώ το κιλό και πάνω.
Στα 5,70-5,80 ευρώ η τιμή εξαγωγής της Φέτας
Με την τιμή εξαγωγής της φέτας να βρίσκεται πλέον στα 5,70 με 5,80 ευρώ το κιλό και τους ξένους αγοραστές να δέχονται να καθίσουν στο τραπέζι και για ενδεχόμενη νέα αύξηση, το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί είναι να ξεκινήσει η χώρα να εξάγει λευκό τυρί για Φέτα. Όσο δεν γίνονται ουσιαστικοί έλεγχοι και δεν υπάρχει και θεσμική αναγνώριση της Διεπαγγελματικής, με τις νέες ανατιμήσεις οι αγοραστές θα ξεκινήσουν να κάνουν δικούς τους ελέγχους και εδώ υπάρχει κίνδυνος ανατροπής του κλίματος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κ. Βαϊόπουλου.
Εν τω μεταξύ, ο κλάδος καλείται να αυξήσει και την δυναμική παραγωγής πρόβειου γάλακτος, αφού τα σημερινά επίπεδα φαίνεται πως δεν επαρκούν για την εξυπηρέτηση της ζήτησης. Συντελεστές του κλάδου προωθούν τη γραμμή αυτή, ενώ διαβεβαιώνουν πως η ενίσχυση του τονάζ δεν αφήνει περιθώρια πίεσης των τιμών. Άλλωστε, ο ανταγωνισμός και οι ανακατατάξεις ανάμεσα στις γαλακτοβιομηχανίες όχι μόνο δεν ξεθύμαναν, αλλά εξακολουθούν να εντείνονται. «Οι μεγάλες βιομηχανίες έχουν ολοκληρώσει μεγάλες επενδύσεις, έχουν εκσυγχρονίσει τις μονάδες τους με στόχο να παράγουν περισσότερη Φέτα» μεταφέρει άνθρωπος της αγοράς.
Στήριγμα η παραδοσιακή κτηνοτροφία λέει ο Σπύρος Καράλης
Ο Σπύρος Καράλης, επικεφαλής της ομώνυμης γαλακτοβιομηχανίας, επισημαίνει ότι το ζητούμενο είναι να κρατηθεί όρθια η κτηνοτροφία. «Θα πρέπει να σταματήσουν όλα όσα ανακαλύπτουμε ότι γίνονται από συναδέλφους μας στο εξωτερικό, και να βασιστούμε στην υγιή, παραδοσιακή κτηνοτροφία πριν να χάσουμε το χαρακτηρισμό ΠΟΠ της Φέτας» λέει ο ίδιος, συνεχίζοντας: «Πρέπει να κρατηθούν οι αυξημένες τιμές στο γάλα, για να μπορέσουμε να στηρίξουμε τους κτηνοτρόφους, γιατί φέτος ακόμα και εάν αυξήθηκε η τιμή, το γεγονός αυτό δεν αντικατοπτρίστηκε στα περιθώρια των παραγωγών λόγω των υψηλών τιμών στις ζωοτροφές».
Από την πλευρά το ο κτηνοτρόφος Κώστας Σκούρας με έδρα την Ήπειρο, αναφέρει ότι υπάρχει αυξημένη ζήτηση από τη βιομηχανία, γεγονός που έφερε ελλείψεις στο πρόβειο. «Ο λόγος είναι ότι ελέγχθηκαν οι εισαγωγές, με την αγορά να οριοθετείται και από το νόμο Βορίδη. Δεν αποτελεί μυστικό ότι υπήρχαν βιομηχανίες που δούλευαν με εισαγόμενο γάλα και πλέον με την αυστηροποίηση του πλαισίου ελέγχου και των ποινών, το φαινόμενο έχει περιοριστεί με αποτέλεσμα να έχει αυξηθεί η ζήτηση για ντόπιο γάλα». Ο ίδιος διατηρεί κοπάδι με 400 πρόβατα ενώ στέκεται στο γεγονός ότι κατά τα προηγούμενα χρόνια οι τιμές στο πρόβειο ήταν χαμηλές με αποτέλεσμα να πουληθούν πολλά ζώα και να μειωθεί το ζωικό κεφάλαιο σε αρκετές περιοχές. «Ωστόσο φέτος που ανέβηκε η τιμή στο γάλα, μας πίεσαν οι ζωοτροφέςμε αποτέλεσμα να μην μπορούμε να καλύψουμε την διαφορά που προκλήθηκε».
Συναγερμός με το κόστος των ζωοτροφών
Το κόστος των ζωοτροφών δείχνει ότι ξεφεύγει από τα όρια του διαχειρίσιμου, ζήτημα που θα θίξουν οι κτηνοτροφικοί σύλλογοι στην πανελλαδική μάζωξη στο Κτήμα Βρύση Τυρνάβου στις αρχές Αυγούστου. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι αυτές τις εβδομάδες, το καλαμπόκι φτάνει στον κτηνοτρόφο με τιμή 32 λεπτά το κιλό όταν πέρυσι δεν υπερέβαινε τα 22 λεπτά τέτοια εποχή και ενώ οι μεγάλες ποσότητες της σοδειάς του 2020 έφυγαν από τον αγρότη με 19 λεπτά το κιλό.
Από τις φετινές σοδειές, το τριφύλλι που φεύγει από τους αγρότες με 18 λεπτά το κιλό, φτάνει στους κτηνοτρόφους στα 25 λεπτά, όταν πέρυσι οι στάβλοι τροφοδοτούνταν με τιμές γύρω από τα 17 λεπτά. Το κριθάρι αγοράζεται στα 26 λεπτά το κιλό, με την τιμή παραγωγού μέχρι τα 22 λεπτά, όταν πέρυσι οι κτηνοτροφικές μονάδες πλήρωναν 17 με 18 λεπτά το κιλό. Το ζήτημα έχει φτάσει πλέον και στα όργανα της Κομισιόν, με τα κράτη μέλη να διεκδικούν οικονομικές ενισχύσεις για τον κλάδο ή άλλες διευκολύνσεις.
Υπολείπεται η αγορά στο αγελαδινό
Σίγουρα πάντως δεν λειτούργησαν αυτοματισμοί στην περίπτωση του αγελαδινού γάλακτος, όπου παρά τα αυξημένα κόστη, οι γαλακτοβιομηχανίες έχουν διατηρήσει αμετάβλητα τα τιμολόγιά τους. Από τις ανακατατάξεις στις αγορές ζωοτροφών κατά τουλάχιστον 4 λεπτά το κιλό επιβαρύνεται το κόστος παραγωγής του αγελαδινού γάλακτος στις οργανωµένες φάρµες που λειτουργούν στην Ελλάδα.
Σύµφωνα µε πολύ αυστηρούς υπολογισµούς, το µέσο κόστος εκτροφής ανά ζώο ανά ηµέρα έχει αυξηθεί κάτι παραπάνω από 2 ευρώ, καθώς από 6 ευρώ τον περασµένο χρόνο, σήµερα διαµορφώνεται στα 8,20 ευρώ. Με βάση τα παραπάνω, το µέσο κόστος εκτροφής, από 32 µε 34 λεπτά ανά κιλό παραγόµενου γάλακτος, σήµερα, ανάλογα µε την οργανωτική δοµή της φάρµας, προσεγγίζει τα 36-38 λεπτά το κιλό.
Την ίδια στιγµή, οι τιµές µε τις οποίες αγοράζει από τους παραγωγούς το αγελαδινό γάλα η γαλακτοβιοµηχανία, στην καλύτερη περίπτωση να έχουν µείνει σταθερές, χωρίς να υπάρχει µέχρι τώρα η παραµικρή αύξηση. Αν γίνει µια προσπάθεια αναζήτησης του µέσου όρου τιµής που προσφέρει η γαλακτοβιοµηχανία, τότε αυτή µε δυσκολία προσεγγίζει τα 40 λεπτά το κιλό.