Το συνέδριο «Γεωγραφικές ενδείξεις 2025», το οποίο διοργανώθηκε από το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της ΕΕ (EUIPO) σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 29 Ιανουαρίου στο Αλικάντε, αποτέλεσε σημείο συνάντησης για παγκόσμιους εμπειρογνώμονες, πολιτικούς και ενδιαφερόμενους φορείς, οι οποίοι συζήτησαν τις τελευταίες εξελίξεις, προκλήσεις και ευκαιρίες που αφορούν τις γεωγραφικές ενδείξεις στον κλάδο των τροφίμων και των ποτών
Εμβληματικά προϊόντα υψηλής αξίας, μεταξύ άλλων και η φέτα που ξεχωρίζουν στο ευρωπαϊκό σύστημα γεωγραφικών ενδείξεων (ΓΕ), το οποίο διασφαλίζει την προστασία των ονομασιών περιφερειακών προϊόντων από απομιμήσεις, ήταν στο επίκεντρο της συζήτησης.
Το νέο σύστημα Γεωγραφικών ενδείξεων θα θέσει τα θεμέλια για τη δημιουργία ενός ισχυρού πλαισίου προστασίας και διασφάλισης της συνεχούς επιτυχημένης πορείας των προϊόντων ΠΓΕ (Προστασία γεωγραφικής ένδειξης) και ΠΟΠ (προστατευόμενη ονομασία προέλευσης), μέσα από ολοκληρωμένους κανονισμούς. Συγκεκριμένα, κατά την αξιολόγηση κατάθεσης των εμπορικών σημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUTM), θα υπάρχουν τρεις υπηρεσίες, οι οποίες θα δρουν ως σύστημα προειδοποίησης, για να ειδοποιούνται οι αιτούντες όταν ενδέχεται να προκύψουν πιθανές συγκρούσεις με υφιστάμενα προϊόντα ΓΕ. Αυτή η καινοτόμος βελτίωση δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να αξιολογούν αποτελεσματικότερα τους κινδύνους πριν από την κατάθεση αίτησης σήματος και αποσκοπεί στην πρόληψη συγκρούσεων με δικαιούχους γεωγραφικών ενδείξεων, προωθώντας τη δέσμευση του EUIPO για ένα διαφανές και χωρίς αποκλεισμούς περιβάλλον.
Οι βασικές συνεδρίες εξέτασαν επίσης τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στο σύστημα ΓΕ και τη βιωσιμότητα του, με κορυφαίους επαγγελματίες του κλάδου και ακαδημαϊκούς να μοιράζονται απόψεις σχετικά με τη διαχείριση των ΓΕ, την ενίσχυση της νομικής προστασίας και την αξιοποίηση των ΓΕ για τη στήριξη βιώσιμων πρακτικών.
Ο Diego Canga Fano, αναπληρωτής γενικός διευθυντής στη γεωργική υπηρεσία της Επιτροπής (DG AGRI), υπερασπίστηκε τα πιθανά μέτρα, τα οποία, όπως είπε, έθεσε για πρώτη φορά ο επικεφαλής της γεωργίας της ΕΕ Christophe Hansen κατά τη διάρκεια της ακρόασής του για την επιβεβαίωσή του. «Είμαστε οι καλύτεροι στον κόσμο στην παραγωγή τροφίμων και ποτών (…) και ποτέ δεν εξάγουμε τόσο πολύ όσο τώρα», δήλωσε ο αξιωματούχος. Ωστόσο, δήλωσε ότι είναι «ανησυχητικό» το γεγονός ότι μόνο το 19% και το 18% των πολιτών της ΕΕ αναγνωρίζουν το λογότυπο για τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις (ΠΓΕ) και τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης (ΠΟΠ), αντίστοιχα, σύμφωνα με το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο.
Παρότι δεν προβλέπεται νέα νομοθεσία, ο αξιωματούχος υποστήριξε ότι εθελοντικές πρωτοβουλίες, όπως η ενίσχυση της συνεργασίας με τους λιανοπωλητές ή η αξιοποίηση δημόσιων προμηθειών για την αγορά παραδοσιακών προϊόντων, θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ευρύτερη διάδοσή τους σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Ο Πάολο ντε Κάστρο, πρώην Ιταλός ευρωβουλευτής και ένας από τους βασικούς συντελεστές του πρόσφατου κανονισμού της ΕΕ για τις γεωγραφικές ενδείξεις, υποστήριξε την ιδέα ενός σχεδίου δράσης, τονίζοντας την ανάγκη να συμπεριληφθούν σε αυτό και οι νεότερες γενιές, οι οποίες δείχνουν μικρότερο ενδιαφέρον για τα παραδοσιακά προϊόντα. «Πρέπει να ενισχύσουμε τη γνώση για τις γεωγραφικές ενδείξεις, καθώς αποτελούν σημαντικό κομμάτι της πολιτιστικής και γαστρονομικής κληρονομιάς των 27 κρατών-μελών της ΕΕ», τόνισε.
Οι Ευρωπαίοι παραγωγοί τροφίμων και ποτών θα μπορούν για πρώτη φορά να υποβάλουν αίτηση για προστασία ΓΕ σε επίπεδο ΕΕ μέσω του νέου συστήματος που θα δημιουργήσουν τα κράτη μέλη της ΕΕ και το EUIPO από την 1η Δεκεμβρίου 2025. Προστατεύοντας την κληρονομιά, την αυθεντικότητα και την αγροτική και περιφερειακή ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενισχύεται η σημασία των γεωγραφικών ενδείξεων, καλλιεργώντας ένα μέλλον όπου η κληρονομιά και η καινοτομία ευδοκιμούν αρμονικά.
Πληροφορίες από: euipo.europa.eu