Συνέντευξη στον Λεωνίδα Λιάμη
Φωτογραφίες: Γιώργος Κωνσταντινίδης
Tαχεία αύξηση των τιμών στο αγελαδινό γάλα προσβλέπει ο Χριστόφορος Σεβαστίδης, «επειδή έχει ανέβει η τιμή του και στην Ευρώπη», ενώ για το αιγοπρόβειο θεωρεί πως οι όποιες ανοδικές μεταβολές θα προέλθουν με τα συμβόλαια της νέας γαλακτικής περιόδου. Για τα τελευταία αναμένει πάλι φαινόμενα κανιβαλισμού όπως τα περσινά, όταν γαλακτοβιομήχανοι πήγαιναν σε καφενεία με χρήματα για να αποσπάσουν συμφωνίες με κτηνοτρόφους. Για τη ΝΕΟΓΑΛ προβλέπει διπλασιασμό των εξαγωγών της, τα επόμενα χρόνια, ενώ λόγω της υγιούς οικονομικής της διάρθρωσης θεωρεί πιο πιθανό να εξαγοράσει άλλη βιομηχανία, παρά να εξαγοραστεί η ίδια.
Πώς ελίσσεται μια γαλακτοβιομηχανία όταν έχει να αντιμετωπίσει αυτές τις αυξήσεις στην ενέργεια και τα καύσιμα;
(γέλια) Ο μέγας χαμός. Στο ρεύμα έχει τριπλασιαστεί το κόστος τους τελευταίους πολλούς μήνες. Φυσικό αέριο εμείς δεν χρησιμοποιούμε ακόμη, αλλά χρησιμοποιούμε LPG και σχεδόν έχει διπλασιαστεί η τιμή του. Και το πετρέλαιο επίσης είναι κοντά στο 50% η αύξηση.
Παράλληλα τα υλικά συσκευασίας έχουν αυξηθεί πάνω από 20%, το χαρτί επίσης έχει μεγάλη αύξηση, ενώ η τιμή στις παλέτες έχει σχεδόν διπλασιαστεί και είναι και δυσεύρετες. Πρωτόγνωρη κατάσταση.
Σημαντικό μέρος του κόστους λειτουργίας των βιομηχανιών ωστόσο είναι και η πρώτη ύλη. Πώς εξελίσσονται τα πράγματα;
Η αλήθεια είναι ότι τελικά θα αυξηθούν οι τιμές και της πρώτης ύλης, καθώς αυξάνονται οι τιμές των ζωοτροφών. Έτσι κι αλλιώς είχαμε μια ανακατωσούρα με το αιγοπρόβειο γάλα από πέρσι, όταν διαπιστώθηκε τελικά ότι δεν επαρκούσε για τις ποσότητες Φέτας που παρήγαμε και εξήγαμε στο εξωτερικό. Τώρα προκύπτει και αύξηση της τιμής του γάλακτος και στο αγελαδινό. Η οποία θα επιταχυνθεί ελέω πολέμου.
Πώς ακριβώς θα γίνει αυτό;
Κατά βάση στην Ελλάδα σχεδόν 60% των παραγόμενων προϊόντων αγελαδινού γάλακτος ήταν ή από εισαγόμενη πρώτη ύλη ή εισαγόμενα τελικά προϊόντα. Από τη στιγμή που στην Ευρώπη αυξήθηκαν οι τιμές του αγελαδινού γάλακτος, είναι λογικό ότι και στην Ελλάδα θα έχουμε κάτι παρόμοιο. Για να γίνω πιο σαφής, σήμερα παρόλο που η τιμή στο ελληνικό αγελαδινό γάλα έχει αυξηθεί, το εισαγόμενο είναι πάνω από 15 λεπτά ακριβότερο. Αν πούμε δηλαδή ότι πέρυσι η μέση τιμή ήταν στα 40 λεπτά για το ελληνικό και το εισαγόμενο ερχόταν με 30 λεπτά το κιλό, σήμερα το ελληνικό πληρώνεται στα 45 λεπτά και το εισαγόμενο έρχεται με 57 έως 60 λεπτά. Οπότε είναι αναμενόμενη μια αύξηση τιμής, γιατί είναι και σε έλλειψη το γάλα.
Στο αιγοπρόβειο γάλα, τι ισχύει;
Εκεί ήδη έχουν αυξηθεί οι τιμές. Στην περιοχή μας η τιμή του πρόβειου, στο συμβατικό, είναι κατά μέσο όρο στο 1,25 ευρώ το κιλό και το γίδινο έχει αυξηθεί αντίστοιχα και παίζει στα 60-65 λεπτά το κιλό. Το εάν θα πάμε σε νέες αυξήσεις θα εξαρτηθεί από την αγορά. Γιατί υπάρχει μια δυσκολία να περάσουν οι τιμές στη Φέτα. Όχι στην εσωτερική αγορά, αλλά στο εξωτερικό. Για τους αγοραστές του εξωτερικού, ανατιμήσεις της τάξης του ενός ευρώ και κάτι το κιλό είναι κάτι αδιανόητο. Παρόλα αυτά δεν θα ήθελα να προτρέξω. Άλλωστε μιλάμε για τις τιμές που θα ισχύσουν στη νέα γαλακτική σεζόν.
Θα επιμείνω. Επειδή υπάρχει πίεση στους παραγωγούς από τις συνεχείς ανατιμήσεις των ζωοτροφών, υπάρχει δυνατότητα να δοθεί και κάτι επιπλέον για τις συμβάσεις που τρέχουν ήδη;
Από αυτές τις τιμές θεωρώ λίγο δύσκολο. Γιατί έχουμε φτάσει πλέον στα όριά μας. Δεν νομίζω ότι η τυροκομία μπορεί να αντέξει περαιτέρω αύξηση γι’ αυτή την περίοδο. Του χρόνου δεν ξέρουμε. Μπορεί να έχουμε ξανά αυξήσεις. Γιατί είπαμε ότι θα εξαρτηθεί από το πώς θα πάει η κατανάλωση κυρίως στο εξωτερικό.
Μια και μιλάμε για τις ζωοτροφές, νομίζετε ότι λόγω του υψηλού τους κόστους ίσως δούμε κοπάδια να υποσιτίζονται;
Εδώ υπάρχει ένα παράδοξο. Όταν αυξάνεται το κόστος διατροφής των ζώων, η πρώτη αντίδραση των παραγωγών είναι να τη μειώσουν, με τη σκέψη ότι έτσι θα περιορίσουν το κόστος παραγωγής. Αντιδρώντας έτσι ο παραγωγός, παράγει το αντίθετο αποτέλεσμα, γιατί το ζώο θα δώσει λιγότερο γάλα. Το ιδανικό σε επίπεδο διατροφής, είναι να έχεις μια ισορροπία σε πρωτεΐνες και ενέργεια και να παράγεις τη μεγαλύτερη ποσότητα γάλακτος με το χαμηλότερο κόστος διατροφής.
Ακραίες καταστάσεις, όπως έγινε στο παρελθόν, με κοπάδια που θα οδηγηθούν στο σφαγείο γιατί οι εκτροφές έγιναν μη βιώσιμες από την εκτίναξη του κόστους, βλέπετε;
Δεν νομίζω. Κοιτάξτε, πρέπει να πάμε σε επιχειρηματική κτηνοτροφία. Η μετατροπή της πρωτογενούς παραγωγής σε επιχειρηματική, πολλές φορές μειώνει τον αριθμό των ατόμων που ασχολούνται, αλλά αυξάνει την ποσότητα του παραγόμενου προϊόντος. Το είδαμε να συμβαίνει τα προηγούμενα χρόνια στην αγελαδοτροφία και το ίδιο θα γίνει και στην αιγοπροβατοτροφία. Απλώς τώρα θα γίνει σε δύσκολες συνθήκες. Με αυξημένο κόστος διατροφής και σχεδόν ανύπαρκτη χρηματοδότηση από το τραπεζικό σύστημα. Ίσως κινητοποιηθεί η γαλακτοβιομηχανία, που πιστεύω ότι το κάνει. Εμείς τουλάχιστον ήδη το κάνουμε, για να βοηθήσουμε τους παραγωγούς.
Πώς μεταφράζεται αυτή η στήριξη;
Όσοι νέοι παραγωγοί έχουν προοπτική και θεωρούμε ότι είναι βιώσιμοι τους στηρίζουμε να φτιάξουν μια επαγγελματική μορφή εκμετάλλευσης ώστε να απογαλακτιστούν και από τη γαλακτοβιομηχανία, και από το τραπεζικό σύστημα και να λειτουργούν αυτόνομα. Αν ο παραγωγός δεν αποκτήσει τεχνογνωσία δεν έχει πιθανότητα επιβίωσης.
Ας υποθέσουμε πως είμαι συνεργαζόμενος παραγωγός της ΝΕΟΓΑΛ, έχω 300 πρόβατα και έχω δυναμική. Πώς θα βοηθήσετε;
Θα δούμε αρχικά αν υπάρχουν ανάγκες πάγιων επενδύσεων. Εφόσον η απάντηση είναι καταφατική, θα βρούμε ένα επενδυτικό πρόγραμμα για να υπάρξει και επιχορήγηση. Η αλήθεια είναι ότι σήμερα προβλέπονται αυτά τα προγράμματα και περιμένουμε να προκηρυχθούν. Αφού γίνει αυτό, συμβάλλουμε στην ίδια συμμετοχή του παραγωγού, διότι, κακά τα ψέματα, το βασικό πρόβλημα είναι η έλλειψη ρευστού.
Στην ουσία τον δανειοδοτείτε και κατόπιν παρακρατείτε ένα ποσό από το γάλα που παραδίδει μέχρι να σας εξοφλήσει.
Ακριβώς και ταυτόχρονα είμαστε σε θέση να εγγυηθούμε και δανεισμό τους από τις τράπεζες, ώστε να τους χρηματοδοτήσουν, έστω και αν μεμονωμένα δεν πληρούν τους όρους με βάση τραπεζικά κριτήρια.
Είναι μια πρακτική που ακολουθείται και από τον ανταγωνισμό;
Νομίζω ότι όλοι το κάνουν ή θα το κάνουν. Είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε επιπλέον παραγωγή γάλακτος. Το να χτυπάμε τις τιμές και να παίρνουμε το γάλα του ανταγωνιστή δεν είναι λύση. Είναι κανιβαλισμός που δεν οδηγεί πουθενά. Πρέπει όλοι μαζί, σιγά σιγά, στη ζώνη όπου δραστηριοποιούμαστε να βοηθήσουμε τους παραγωγούς μας που έχουν τεχνογνωσία να αυξήσουν την παραγωγή τους και να καλύψουμε τις ανάγκες μας.
Μιλήσατε για κανιβαλισμό. Δεχθήκατε πιέσεις από ανταγωνιστές στη ζώνη γάλακτος που δραστηριοποιείται η ΝΕΟΓΑΛ;
Στο αιγοπρόβειο γάλα βέβαια. Έχει γίνει μεγάλη αναταραχή. Και είναι και ο λόγος για τον οποίο έχουν χτυπήσει ταβάνι οι τιμές παραγωγού.
Ήρθαν ανταγωνιστές σας με σακούλες με χρήματα στα καφενεία για να πείσουν παραγωγούς, όπως ακούγεται ότι έγινε κατά κόρον πριν την έναρξη της γαλακτικής περιόδου;
Ναι ήρθαν. Στο αιγοπρόβειο βεβαίως υπήρξαν περιστατικά όπως αυτά που περιγράφετε. Βεβαίως. Γιατί σας φαίνεται παράξενο. Όταν πλέον είχαν συμβόλαια υπογεγραμμένα στα χέρια τους να δώσουν προϊόντα και δεν είχαν πρώτη ύλη, τι θα έκαναν. Ήταν μονόδρομος.
Με πόσους παραγωγούς συνεργάζεστε και σε τι ποσοστό ήταν αυτοί οι οποίοι επέλεξαν άλλη γαλακτοβιομηχανία;
Οι παραγωγοί θα έλεγα ότι συνολικά είναι λίγο παραπάνω από 200 κι οι περισσότεροι είναι στο αιγοπρόβειο γάλα, γιατί οι αγελαδοτρόφοι είναι πλέον μεγάλοι, ενώ η ζώνη γάλακτός μας εκτείνεται στην περιοχή της Δράμας, της Καβάλας και των Σερρών. Το ποσοστό όσων φεύγουν είναι μικρό και αφορά κυρίως εκείνους που έχουν τα περισσότερα θέματα. Νομίζουν ότι μέσα από τη μετακίνηση θα μπορέσουν να λύσουν προβλήματα. Μέσα από την παραγωγή και την παραγωγικότητα μπορεί να λυθεί το πρόβλημα και όχι μεταφέροντάς το στο μέλλον.
Πώς ξυπνήσαμε και καταλάβαμε πως έχουμε έλλειψη γάλακτος;
(γέλιο). Στο αιγοπρόβειο όσα έγιναν πέρυσι απέδειξαν ότι οι ποσότητες της Φέτας που εξαγάγαμε στο εξωτερικό δεν ανταποκρίνονταν στην παραγόμενη α’ ύλη. Και από τη στιγμή που άρχισε να σφίγγει ο κλοιός, άρχισαν να δημιουργούνται προβλήματα. Βέβαια θα ακουστεί αιρετικό αλλά το προηγούμενο καθεστώς μας βοήθησε να ανοίξουμε τις αγορές στο εξωτερικό. Γιατί, τι κάναμε; Εκποιούσαμε ένα προϊόν άριστης ποιότητας σε εξευτελιστικές τιμές. Το πουλούσαμε κάτω από τις τιμές των λευκών τυριών. Ο μέσος Ευρωπαίος καταναλωτής δεν είναι χαζός (γέλια), το προτιμούσε.
Θα συνεχίσει να την καταναλώνει όμως και τώρα που η τιμή της έχει αυξηθεί λόγω της χρήσης ακριβότερης ελληνικής α’ ύλης;
Η αίσθησή μου είναι ότι από τη στιγμή που ο καταναλωτής δοκίμασε Φέτα, γίνεται οπαδός της. Είναι ένα εξαιρετικό προϊόν. Μπορεί μεν να μειώσει λίγο την κατανάλωσή του, όμως θα παραμείνει στη Φέτα. H αλήθεια είναι ότι δυσφημίστηκε αλλά δεν θεωρώ ότι κινδυνεύει. Δεν νομίζω ότι ανταγωνίστριες χώρες μπορούν να κάνουν κάτι.
Υπονοήσατε ότι το θεσμικό πλαίσιο και οι έλεγχοι στη Φέτα έπαιξαν ρόλο για να αυξηθεί η ζήτηση για ελληνικό γάλα. Πιστεύετε ότι είναι επαρκές πλέον το νομικό οπλοστάσιο;
Με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο οι ποινές είναι χάδι, αν δεν σου αφαιρείται η άδεια. Το διοικητικό πρόστιμο είναι μια αστειότητα. Μπορείς να το αντιμετωπίσεις, δεδομένου ότι αν έχεις κάνει νοθεία έχεις κερδίσει πολλαπλάσια χρήματα. Πρέπει να αυστηροποιηθεί. Οτι το υπουργείο πηγαίνει προς αυτή την κατεύθυνση είναι θετικό.
Η Διεπαγγελματική Φέτας έχει να συμβάλει;
Θα μπορούσε να έχει κάποιο ρόλο, αλλά δυστυχώς δεν έχει τη δύναμη που έχει για παράδειγμα η Ιταλική Διεπαγγελματική στο Parmigiano Reggiano, που προστατεύει το προϊόν της. Στην Ελλάδα δεν θα είναι αυτή που θα προστατεύει. Θα είναι πάλι το ΥπΑΑΤ με τους φορείς του. Είναι ωστόσο θετική για τον κλάδο. Δεν γίνεται και χωρίς Διεπαγγελματική. Και πιστεύω ότι μέσα από την εμπειρία της και εμείς ως επιχειρηματίες, αλλά και παραγωγοί, θα ωριμάσουμε και θα έχουμε τη δυνατότητα και να αυτοπροστατευτούμε και να προστατεύσουμε τη Φέτα, αυτό το πολύ σημαντικό προϊόν.
Ποιο είναι το κόστος παραγωγής της Φέτας σήμερα;
Όταν μιλάμε για 1,25 ευρώ το κιλό το πρόβειο γάλα, επί της ουσίας έχεις 5 ευρώ κόστος παραγωγής για ένα κιλό Φέτα στο στάβλο. Όχι στη βιομηχανία. Διότι το γάλα για να έρθει από εκεί έχει επιπλέον κόστος 2-3 λεπτά το κιλό για τη διακίνηση κι αν λάβεις υπόψη ότι χρειαζόμαστε άλλα 4 λεπτά για την παραγωγή της Φέτας, ξεφεύγει.
Να υποθέσει κανείς πως έρχονται ανατιμήσεις στα γαλακτοκομικά;
Η κατάσταση είναι δύσκολη, διότι επί της ουσίας όλες αυτές οι αυξήσεις που είπαμε στην ενέργεια, τα καύσιμα, τις βοηθητικές ύλες, είναι πολύ δύσκολο να απορροφηθούν από τη βιομηχανία και πολύ περισσότερο η αύξηση της πρώτης ύλης. Αυτή θα περάσει όλη στην κατανάλωση. Εμείς με εξαίρεση στα προϊόντα από αιγοπρόβειο γάλα, που έχουμε αυξήσει τις τιμές και αυτό ετεροχρονισμένα, πριν ένα μήνα, ενώ η άνοδος στην πρώτη ύλη είναι από τον Οκτώβριο του 2021, τις υπόλοιπες αυξήσεις στο ενεργειακό τις έχουμε απορροφήσει στο 100%. Στα προϊόντα από αγελαδινό γάλα δεν έχουμε περάσει καν όλη την αύξηση της α’ ύλης.
Παρά το δύσκολο οικονομικό περιβάλλον, η ΝΕΟΓΑΛ συνεχίζει και αναπτύσσεται; Τι παρουσία έχετε στην αγορά;
Στην ελληνική αγορά εκτός από τη Δράμα και την Καβάλα, όπου έχουμε ηγετική θέση, έχουμε φτάσει έως τη Θεσσαλονίκη, την Πιερία, Ημαθία, και την Πέλλα, μέσα από αλυσίδες και μικρούς τοπικούς συνεργάτες. Στη Θεσσαλονίκη έχουμε ένα κέντρο διανομών και εξυπηρετούμε μόνοι. Η ελληνική αγορά τα τελευταία δέκα χρόνια είχε μια ραγδαία μείωση κατανάλωσης και σε τέτοιες συνθήκες να κρατήσεις τα μερίδιά σου, όπως εμείς, είναι κατόρθωμα.
Εξαγωγική δραστηριότητα υπάρχει;
Ως βιομηχανία αργήσαμε να ασχοληθούμε με τις εξαγωγές. Ήταν ένα λάθος μου αυτό, που μας κράτησε λίγο πίσω. Στο μονοπάτι των εξαγωγών αρχίσαμε να κινούμαστε τα τελευταία 4-5 χρόνια και φτάσαμε σήμερα να αντιπροσωπεύουν λίγο πάνω από 25% του κύκλου εργασιών και προβλέπουμε στο 50% την επόμενη 5ετία. Η αλήθεια είναι ότι έχουμε αγορές και δεν υπάρχουν προϊόντα να τις εξυπηρετήσουμε. Και φαντάζομαι θα συμβεί σε όλες τις βιομηχανίες, κυρίως στη Φέτα.
Έχουν δυναμική τα προϊόντα σας στις αγορές του εξωτερικού;
Ναι και με βάση αυτή επενδύουμε στις υποδομές και σχεδιάζουμε να κάνουμε νέες επενδύσεις στους δύο βασικούς εξαγωγικούς κωδικούς, στο στραγγιστό γιαούρτι και τη Φέτα.
Τι θα αφορούν οι προωθούμενες επενδύσεις, υπολογίζετε και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας;
Θα επενδύσουμε στα κτηριακά και σε μηχανολογικό εξοπλισμό, με νέους παραγωγικούς και ψυκτικούς χώρους και σύγχρονες γραμμές παραγωγής, μέσα από μια δαπάνη 5 εκατ. για τα επόμενα 2-3 χρόνια. Επίσης περιμένουμε το φυσικό αέριο. Εφόσον έρθει στη Δράμα, το πλάνο μας είναι να κάνουμε μια μονάδα συμπαραγωγής ισχύος 1 MW. Επίσης έχουμε κάνει κινήσεις σε ό,τι αφορά το βιοαέριο. Επειδή ως οικογένεια έχουμε και μια αγελαδοτροφική μονάδα, η οποία είναι βασικός τροφοδότης της ΝΕΟΓΑΛ, είμαστε αδειοδοτημένοι και περιμένουμε τους όρους σύνδεσης, ώστε να ξεκινήσει η επένδυση του βιοαερίου, που θα απορροφά και το τυρόγαλο το οποίο παράγουμε εδώ. Και ας σημειώσουμε ότι όλες οι επενδύσεις είναι από ίδια κεφάλαια χωρίς καθόλου δανεισμό.
Υποθέτω θα γίνουν επενδύσεις και στο ζωικό κεφάλαιο, ίσως και σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας;
Εμείς πάντοτε αυξάναμε την παραγωγή των δικών μας κτηνοτρόφων. Οπότε θεωρώ ότι είναι πολύ εύκολο να μπορέσουμε να αυξήσουμε την παραγωγικότητά τους κατά 20% – 30% καλύπτοντας τις ανάγκες μας, χωρίς να βγούμε σε άλλες ζώνες γάλακτος.
Βλέπετε την εταιρεία στο μέλλον να κινείται αυτόνομα αν υπολογίσει κανείς την κινητικότητα με συγκεντρώσεις σχημάτων;
Η οικονομική μας βάση είναι υγιής. Άρα δεν έχουμε εξάρτηση από το τραπεζικό σύστημα και δεν είμαστε ευάλωτοι σε ρευστότητα, κάτι που είναι πολύ σημαντικό, διότι μας καθιστά αυτόνομους. Ο κύκλος εργασιών μας είναι στα 19 εκατ. ευρώ κι είμαστε και κερδοφόροι. Άρα, υποθετικά μιλώντας, οι δυνατότητες που υπάρχουν είναι να εξαγοράσει κάποιον η ΝΕΟΓΑΛ και όχι να εξαγοραστεί. Για να σας προλάβω, δεν υπάρχει πάντως κάτι που να συζητάμε.
Μια ιστορία που ξεκινά το 1964
ΑναΦερόμενος στην κοινή πορεία της οικογένειάς του και της ΝΕΟΓΑΛ ο Χριστόφορος Σεβαστίδης αναφέρει: «Οι δρόμοι μας διασταυρώθηκαν το 1998 και από τις αρχές του 2000 που ξεκίνησαν οι επενδύσεις έγιναν με την παρουσία μου. Η ειδικότητά μου είναι Μηχανολόγος – Μηχανικός και έτυχε να δουλέψω σαν εργολάβος και υπεργολάβος σε πολλές γαλακτοβιομηχανίες το 1980. Μετά βρέθηκα εδώ και με την εμπειρία μου στα κατασκευαστικά και στα χρηματοοικονομικά, βοήθησα την επιχείρηση». Και συνεχίζει: «Πρώτα ως οικογένεια στήσαμε μια κτηνοτροφική μονάδα στο λεκανοπέδιο του Νευροκοπίου το 1998. Διαπίστωσα όμως ότι αν προχωρούσαμε έτσι, μία από τις δύο επιχειρήσεις θα έπρεπε να κυριαρχήσει για να είναι βιώσιμη. Είπαμε έτσι να δούμε αν μπορούμε να αξιοποιήσουμε τη ΝΕΟΓΑΛ. Με τη στήριξη του μοναδικού της μετόχου τότε, της Ένωσης Γαλακτοκομικών Συνεταιρισμών Δράμας – Καβάλας, αποφασίσαμε να την εκσυγχρονίσουμε. Η Ένωση όμως δεν είχε κεφάλαια, οπότε ανοίξαμε την πόρτα στην επιχείρηση για να μπουν και άλλοι ενδιαφερόμενοι. Στις αυξήσεις κεφαλαίου που γινόταν κάθε φορά, διότι από το 2000 έως και σήμερα έχουν γίνει επενδύσεις άνω των 20 εκατ. ευρώ, μόνο εγώ είχα πίστη στο όραμα της ΝΕΟΓΑΛ και κάλυπτα το ποσό. Έτσι φτάσαμε να έχει η οικογένειά μου τον έλεγχό της. Σήμερα είμαστε στη φάση της μετάβασης στη δεύτερη γενιά. Ο υιός για την ώρα εκπαιδεύεται και σιγά – σιγά θα έρθουν και τα κορίτσια μου».
Η ελληνική κτηνοτροφία έχει μέλλον
Σύμφωνα με τον κ. Σεβαστίδη, στην αγελαδοτροφία θεωρεί «ότι η Ελλάδα τα πάει πάρα πολύ καλά και μπορεί να ανταγωνιστεί τους Ευρωπαίους με καλύτερους όρους. Μπορούμε να παράγουμε σε συνθήκες ακριβού κόστους παραγωγής και να είμαστε πιο οικονομικοί και αποτελεσματικοί ενώ υπό προϋποθέσεις μπορεί να αυξηθεί το ζωικό κεφάλαιο. Στα αιγοπρόβατα φαίνεται ότι ανοίγει ο δρόμος για την εξυγίανση του κλάδου. Πρέπει να αντιληφθούν οι παραγωγοί και οι βιομηχανίες ότι είμαστε στην ίδια πλευρά και να προχωρήσουμε μαζί γιατί τα συμφέροντά μας είναι κοινά».
