Χρόνια Προβλήματα και Παθογένειες
Οι βασικές χρόνιες αδυναμίες που οδήγησαν στη σημερινή κρίση περιλαμβάνουν:
- Παράνομο εμπόριο ζώων και ατιμωρησία.
- Έλλειψη και υποστελέχωση των δημόσιων δομών διαχείρισης αναπαραγωγικού κεφαλαίου.
- Κακή κατάσταση σταβλικών εγκαταστάσεων και ελλιπής τήρηση μέτρων βιοασφάλειας(π.χ., μονάδες χωρίς περίφραξη).
- Έλλειψη εκπαίδευσης των κτηνοτρόφων στην έγκαιρη δήλωση κρουσμάτων και στην τήρηση βιοασφάλειας.
- Καθυστερήσεις στις οικονομικές αποζημιώσεις για υποχρεωτικές θανατώσεις ζώων.
Οι υποστελεχωμένες δημόσιες κτηνιατρικές υπηρεσίες καλούνται να διαχειριστούν επικίνδυνα νοσήματα, βασιζόμενες στον ηρωισμό του κλάδου, αντί για επαρκή στελέχωση και προληπτική αναδιοργάνωση, όπως συμβαίνει σε σύγχρονες χώρες.
Οι επισημάνσεις των γεωτεχνικών επιστημόνων για θωράκιση του κλάδου, μετά την Πανώλη του 2024, δεν εισακούστηκαν.
Η Κρίση της Ευλογιάς και τα Μέτρα Αντιμετώπισης
Η Ευλογιά των αιγοπροβάτων, από την οποία η Ελλάδα ήταν απαλλαγμένη, έχει αυξανόμενη συχνότητα εστιών από το 2023 και μεγάλη διασπορά τον Σεπτέμβριο του 2025.
- Το Νόσημα: Είναι ιογενές, εξαιρετικά μεταδοτικό(μεταδίδεται με επαφή, αερολύματα και έντομα), με υψηλή νοσηρότητα (έως 100%) και θνησιμότητα (10-85%), και επιβιώνει στο περιβάλλον για μήνες. Δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο.·Υποχρεωτικά
- Μέτρα: Η ασθένεια είναι «Κατηγορίας Α» στην ΕΕ, γεγονός που επιβάλλει άμεσα μέτρα εκρίζωσης, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, όπως ζώνες προστασίας/επιτήρησης, αυστηρά μέτρα βιοασφάλειας και το μέτρο του ‘stamping out'(άμεση θανάτωση των ζώων). Αυτά τα μέτρα έχουν ως στρατηγικό στόχο να παραμείνει η ΕΕ απαλλαγμένη από τη νόσο.
Το Ζήτημα του Εμβολιασμού
Η πολιτική της ΕΕ για μη εμβολιασμό βασίζεται στο ότι η νόσος έχει ταχεία εξάπλωση, καθιστώντας αδύνατο τον επιστημονικό διαχωρισμό μεταξύ μόλυνσης από εμβολιακό ή άγριο στέλεχος.
- Οι Επιπτώσεις του Εμβολιασμού:Εάν η Ελλάδα περάσει στον εμβολιασμό, αυτό αποτελεί ευθεία παραδοχή ότι η χώρα είναι ενδημικήγιατ ην Ευλογιά, κάτι που θα επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις στις εξαγωγές και τη διακίνηση γαλακτοκομικών προϊόντων, κυρίως της Φέτας. Η απουσία της Φέτας από τις αγορές του εξωτερικού θα καλυφθεί άμεσα από ανταγωνιστικά προϊόντα.
- Απαιτούμενη Δράση: Το ΓΕΩΤ.Ε.Ε.τονίζει ότι η συζήτηση για τον εμβολιασμό πρέπει να γίνει θεσμικάμεταξύ επιστημόνων, πολιτικής ηγεσίας και Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με βάση νέα επιστημονικά δεδομένα, ώστε να αποφευχθεί μια απόφαση από την ΕΕ που θα σταθμίσει τον κίνδυνο εξάλειψης του ελληνικού ζωικού κεφαλαίου.
Άμεσα Απαιτούμενες Ενέργειες
Για να κρατηθεί ζωντανή η κτηνοτροφία, η Πολιτεία πρέπει άμεσα να προχωρήσει σε:
1.Άμεση και αυστηρή εφαρμογή μέτρων βιοασφάλειαςπαντού (μονάδες, τυροκομεία, δίκτυο) και απολύμανση από εγκεκριμένες εταιρείες.
2.Άμεση ενεργοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείωνγια:
– Εξυγίανση(αποζημίωση των θανατωμένων ζώων κοντά στην εμπορική τους αξία και σε σύντομο χρόνο).
– Απολύμανση εγκαταστάσεων και αντικατάστασηκοπαδιών.
3.Επιβολή κυρώσεων, προστίμων και εισαγγελική παρέμβαση για όσους δεν συμμορφώνονται.
4.Άμεσες προσλήψεις κτηνιάτρων και λοιπού προσωπικού με επείγουσες διαδικασίες και μονιμοποίηση των συμβασιούχων.
5.Ενίσχυση της ιχνηλάτησηςκαι της επιδημιολογικής διερεύνησης.
6.Συνδρομή της Αστυνομίας στην εφαρμογή των απαγορεύσεων μετακινήσεων.
Η εμφάνιση της Ευλογιάς υπογραμμίζει την ανάγκη για ριζική αλλαγή πολιτικής, ώστε η χώρα να ακολουθήσει ένα αποτελεσματικό σύστημα προστασίας του ζωικού κεφαλαίου και της επισιτιστικής ασφάλειας, βασισμένο στις διεθνείς στρατηγικές (WOAH/FAO).Από το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας
