Παρότι η Ελλάδα απολαμβάνει θετική εικόνα στην Ισπανία ως φιλική χώρα και οι διμερείς επιχειρηματικές σχέσεις χαρακτηρίζονται από πολύ καλό κλίμα, οι ελληνικές εξαγωγές δεν έχουν καταφέρει να επιτύχουν αντίστοιχα αποτελέσματα στο σύνολο των προϊόντων. Η περιορισμένη διείσδυση των ελληνικών προϊόντων στην ισπανική αγορά μπορεί, σε μεγάλο βαθμό, να αποδοθεί τόσο στην έντονη προτίμηση των Ισπανών καταναλωτών για τα εγχώρια αγαθά, όσο και στην απουσία μιας στοχευμένης στρατηγικής εκ μέρους των Ελλήνων εξαγωγέων. Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει σε χαμηλή αναγνωρισιμότητα των ελληνικών προϊόντων, ιδίως στον τομέα των τροφίμων.
Περισσότερο γνωστά και αναγνωρίσιμα με ελληνική “ταυτότητα” είναι ορισμένα ελληνικά παραδοσιακά προϊόντα όπως π.χ. η φέτα και το γιαούρτι, τα οποία ωστόσο διατίθενται εδώ σε ποσότητες που επιδέχονται σημαντικής βελτίωσης. Δεν θα πρέπει να λησμονείται ότι η Ισπανία συνιστά έναν πολύ μεγάλο παραγωγό και εξαγωγέα αγροτικών προϊόντων, εκ των κορυφαίων σε παγκόσμιο επίπεδο και με προϊόντα ευθέως ανταγωνιστικά με τα ελληνικά, μεταξύ των οποίων τα γαλακτοκομικά.
Αυξημένο ενδιαφέρον στην Ισπανία για delicatessen και μεσογειακά προϊόντα υψηλής ποιότητας
Σύμφωνα με την έρευνα αγοράς της Πρεσβείας της Ελλαδος στη Μαδρίτη, τα ελληνικά τρόφιμα, μεταξύ των οποίων τα γαλακτοκομικά, θα πρέπει να εκμεταλλευθούν τη γενικότερη ανοδική καταναλωτική τάση στην ισπανική αγορά, με στοχευμένη από πλευράς Ελλήνων εξαγωγέων προσπάθεια, εστιάζοντας στα προϊόντα μεσογειακής διατροφής για τα οποία η Ελλάδα είναι γνωστή και φημίζεται στην Ισπανία ως εκ των βασικών εκπροσώπων της μεσογειακής διατροφικής κουλτούρας, με το κατάλληλο μείγμα ποιότητας και αξίας και χρησιμοποιώντας τα ενδεδειγμένα δίκτυα διανομής.
Επισημαίνεται επίσης ότι η βαθμιαία ανάπτυξη που παρατηρείται πρόσφατα στο -όχι τρομερά αναπτυγμένο- κομμάτι του ισπανικού λιανεμπορίου προϊόντων delicatessen και βιολογικών προϊόντων, θα πρέπει να μας προσανατολίσει σε συστηματική προσπάθεια αύξησης του μεριδίου μας σε υψηλής ποιότητας προϊόντα, συστατικά του καλαθιού μεσογειακής διατροφής, όπως τα ελληνικά γαλακτοκομικά προϊόντα. Το εν λόγω “niche”, αλλά σταθερά αναπτυσσόμενο τμήμα της ισπανικής αγοράς παρουσιάζει σημαντικές ευκαιρίες για σοβαρούς Έλληνες παραγωγούς – εξαγωγείς πιστοποιημένων προϊόντων, με στόχο το μεσαίου προς ανώτερου εισοδηματικού επιπέδου και καταναλωτικών συνηθειών τμήμα της ανώτερης μεσαίας ισπανικής αστικής τάξης.
Η σημασία της ισπανικής γλώσσας, της τοπικής προσαρμογής και του μεσογειακού branding
Σε ό,τι αφορά τις όποιες προωθητικές μας ενέργειες, διευκρινίζεται ότι στην Ισπανία δεν ομιλούνται σχεδόν καθόλου άλλες γλώσσες, περιλαμβανόμενης της αγγλικής, η οποία χρησιμοποιείται ελάχιστα ακόμη και στον τουριστικό τομέα και μόνο σε συγκεκριμένες Αυτόνομες Κοινότητες (λ.χ. Καταλονία). Συνεπώς είναι σκόπιμο και απαραίτητο η τοποθέτηση των προϊόντων μας να γίνεται στην ισπανική. Προτείνεται στους εξαγωγείς κατά την επικοινωνία τους με τις ισπανικές εταιρείες να προβάλουν ενδεικτικά τα συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα μοναδικά χαρακτηριστικά των ελληνικών γαλακτοκομικών προϊόντων, τη γεύση, τις νέες γεύσεις και τους πρωτότυπους συνδυασμούς με άλλα προϊόντα σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές λ.χ. Ιταλούς και Γάλλους. Απαραίτητο είναι να αναφέρονται οι πιστοποιήσεις των προϊόντων, οι σημαντικότερες εξαγωγικές και επενδυτικές συνεργασίες.
Σκόπιμο είναι να γίνεται σχετική αναφορά για την ελληνική επιχείρηση και για την ιστορία της, καθώς και την εξέλιξη του προϊόντος με αναφορά σε τυχόν παραδοσιακές τεχνικές. Για την προώθηση του προϊόντος, σημαντική είναι η έκδοση διαφημιστικών φυλλαδίων με αναφορά στα πλεονεκτήματα, όπως το μεσογειακό κλίμα, η μεσογειακή διατροφή, η προβολή τοποθεσιών και εικόνων που σχετίζονται με την Ελλάδα καθώς και φαγητών, όπου χρησιμοποιείται η φέτα ή το γιαούρτι, όπως η ελληνική σαλάτα ή συνταγές επιδορπίων, με τις οποίες τα εν λόγω προϊόντα μπορούν να συνδυαστούν στην ισπανική κουζίνα. Τέλος, ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, βοηθά η συσχέτιση του προϊόντος με έννοιες και δραστηριότητες που συγκαταλέγονται σε ένα πρότυπο υγιεινής ζωής, όπως ο αθλητισμός, η νεότητα, η οικολογία και το περιβάλλον.
Σημασία επιλογής εισαγωγέα και δικτύωσης μέσω εκθέσεων
Ο εκπρόσωπος της ελληνικής επιχείρησης θα πρέπει να είναι γνώστης της τιμολογιακής στρατηγικής της εταιρείας για την είσοδο στην ισπανική αγορά, όπως και σε οποιαδήποτε άλλη, να γνωρίζει τις τιμές των προϊόντων της, τον ανταγωνισμό και τις καταναλωτικές τάσεις καθώς και τις ευθύνες εισαγωγέα-εξαγωγέα-μεταφορικής. Η επίτευξη συνεργασίας με εδώ εταιρείες απαιτεί επιμονή, επιχειρηματική δικτύωση και συστηματική παρουσία σε διεθνείς εκθέσεις, συνδυαστικά με επιχειρηματικές αποστολές στην Ισπανία. Επισημαίνεται ότι η προσεκτική επιλογή του εισαγωγέα / διανομέα, είναι πρωταρχικής σημασίας για την τοποθέτηση των προϊόντων στην αγορά. Οι εξαγωγικές εταιρείες πρέπει να διερευνούν τις επαφές των επίδοξων εισαγωγέων με λιανέμπορους, εταιρείες τροφοδοσίας και τη βιομηχανία τροφίμων για την παρασκευή νέων γεύσεων και, σε μεγάλο βαθμό, αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της συμμετοχής στις διεθνείς κλαδικές εκθέσεις.
Η Ισπανία είναι μία χώρα, στην οποία η παραγωγή γάλακτος είναι ιδιαίτερα συγκεντρωμένη στην «κανταβρική» περιοχή (βόρεια κορυφογραμμή της Ιβηρικής Χερσονήσου), συγκεκριμένα στις Αυτόνομες Κοινότητες της Γαλικίας και της Αστούριας, ενώ η βιομηχανία διανέμεται με διαφορετικό τρόπο. Επιπλέον, τα μοντέλα παραγωγής της βόρειας Ισπανίας έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά από αυτά της Καταλονίας και της Ανδαλουσίας.
Αν και η Ισπανία αντιμετώπισε πρόβλημα γενικευμένης μείωσης της κατανάλωσης τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα σε συνέχεια των οικονομικών κρίσεων, η κατάσταση έχει πλέον αλλάξει, με την διαρκή βελτίωση των μακροοικονομικών δεικτών της ισπανικής οικονομίας και την άνοδο των διαθέσιμων εισοδημάτων και του βιοτικού επιπέδου. Η χώρα μας μπορεί να εκμεταλλευθεί αυτό το γεγονός για την άνοδο των εξαγωγών της εδώ εν γένει και, ειδικότερα, στον κλάδο των γαλακτοκομικών προϊόντων, με έμφαση σε προϊόντα, όπως η φέτα και το γιαούρτι.
Στροφή στην ποιότητα και αύξηση αξίας στην κατανάλωση γαλακτοκομικών
Το 2023, τα ισπανικά νοικοκυριά κατανάλωσαν 1,495 εκατ. τόνους και 7,022 δισ. ευρώ σε αξίες γαλακτοκομικών προϊόντων (γιαούρτι, τυριά, βούτυρο, κρέμα, ροφήματα ή παγωτό), έναντι 1,502 εκατ. τόνων γαλακτοκομικών το 2022, αξίας 6,244 δισ. ευρώ, που αντιπροσώπευσε μία μείωση σε ποσότητες (της τάξεως του 0,5%) αλλά άνοδο σε αξίες (κατά 12,5%).
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Υπουργείου Γεωργίας για την κατανάλωση τροφίμων στην Ισπανία το 2023, τα γιαούρτια και τα γάλατα που έχουν υποστεί ζύμωση αντιπροσωπεύουν το 39,1% της κατανάλωσης γαλακτοκομικών προϊόντων στα ισπανικά νοικοκυριά, ακολουθούμενα από το τυρί, με ποσοστό 23,9% επί του συνόλου.
Την πρώτη θέση κατανάλωσης γαλακτοκομικών προϊόντων το 2023 καταλαμβάνει παραδοσιακά το γάλα με 2,916 εκατ. τόνους και ακολουθούν το γιαούρτι (417,43 χιλ. τόνους), τα τυριά (357,30 χιλ. τόνους), καθώς και το παγωτό (139,53 χιλ. τόνους). Τελευταία έρχονται η κρέμα γάλακτος (45,18 χιλ. τόνοι), το βούτυρο (17,11 χιλ. τόνοι) καθώς και άλλα προϊόντα γάλακτος συμπυκνωμένα με ή χωρίς προσθήκη ζάχαρης και άλλων γλυκαντικών.
Η μέση ετήσια πρόσληψη ανά άτομο των συνολικών γαλακτοκομικών προϊόντων το 2023 ήταν 32,3 κιλά, με μείωση κατά 1,1% σε σχέση με τα 32,66 κιλά που απορροφήθηκαν κατά τη διάρκεια του 2022. Από την υψηλότερη στη χαμηλότερη κατά κεφαλήν κατανάλωση ανά τύπο γαλακτοκομικού προϊόντος, τα γιαούρτια και το τυρί βρίσκονται στην κορυφή. Συγκεκριμένα, οι Ισπανοί κατανάλωσαν το 2023, κατά μέσο όρο ανά άτομο, 12,64 κιλά γιαούρτι και γάλα που έχει υποστεί ζύμωση και 7,72 κιλά τυριού.
Σταθερή προτίμηση σε γιαούρτι και τυρί
Ειδικότερα όσον αφορά τα γιαούρτια, τα προβιοτικά γιαούρτια χωρίς πρόσθετα αποτελούν την κύρια κατηγορία καταναλισκόμενων γιαουρτιών με 75,4% επί του συνολικού όγκου πωλήσεων και 68,8% της αξίας, ακολουθούμενα από τα γιαούρτια με πρόσθετα (24,6% και 31,2% αντίστοιχα). Τα γιαούρτια με γεύσεις κατείχαν το 2023 το 22,1% του όγκου και το 18,1% της κατανάλωσης, τα άπαχα κατείχαν μερίδια 18,7% και 17,6% αντίστοιχα, τα φυσικά γιαούρτια μερίδια 26% και 21,9% αντίστοιχα.
Στην κατηγορία των τυριών, το 2023 τα μεγαλύτερα μερίδια σε αξίες κατείχαν τα τυριά με μερική ζύμωση με 34,6%, ενώ τα με ζύμωση κατείχαν μερίδιο 6,8%, τα νωπά τυριά μερίδιο 18,6%, οι δε λοιποί τύποι τυριών το 19,2%. Τα πρόβεια τυριά κατείχαν το 10,4%, τα αγελαδινά το 11,4%, τα κατσικίσια το 9,2%, ενώ τα τυριά από άλλους τύπους γάλακτος το 68,9%. Από πλευράς όγκων κατανάλωσης, το μεγαλύτερο μερίδιο το 2023 κατείχαν τα τυριά με μερική ζύμωση (28,9%), τα με ζύμωση είχαν μερίδιο 5,1%, τα νωπά τυριά 26,4%, οι δε λοιποί τύποι τυριών μερίδιο 17,8%. Τα πρόβεια τυριά κατείχαν το 7%, τα αγελαδινά το 10,6%, τα κατσικίσια το 6,6%, ενώ τα τυριά από άλλους τύπους γάλακτος το 75,8%.
Οι μέσες τιμές γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων ανά κατηγορία και Περιφέρεια
Οι μέσες τιμές στην ισπανική αγορά το 2023 κυμάνθηκαν από 98 λεπτά για το σύνολο των κατηγοριών του γάλακτος και έως 4,70 ευρώ (κατά μέσο όρο) για τα παράγωγα γάλακτος. Στο γάλα, τις πλέον αυξημένες τιμές εμφάνισαν οι υποκατηγορίες του γάλακτος σε σκόνη (17,84 ευρώ το κιλό), του συμπυκνωμένου γάλακτος (4,65 ευρώ το λίτρο), του φρέσκου γάλακτος σε γυάλινο μπουκάλι (3,78 ευρώ το λίτρο), του γάλακτος εβαπορέ (3,36 ευρώ το λίτρο) και του συνόλου των λοιπών ειδών γάλακτος (8,12 ευρώ το λίτρο, περιλαμβάνει προφανώς γάλατα με πρόσθετες ουσίες).
Από τα παράγωγα γάλακτος, τις πλέον αυξημένες τιμές παρουσίασε το 2023 το βούτυρο (10,44 ευρώ το κιλό), τα τυριά (9,52 ευρώ το κιλό) με πλέον ακριβές υποκατηγορίες τα πρόβεια τυριά (14,27 ευρώ το κιλό), τα μπλε τυριά (14,25 ευρώ το κιλό), τα κατσικίσια τυριά (13,25 ευρώ το κιλό), τα τυριά με ζύμωση (12,80 ευρώ το κιλό), το εμπλουτισμένο γιαούρτι (5,97 ευρώ το κιλό). Στον κατωτέρω πίνακα διακρίνονται οι μέσες τιμές των υποκατηγοριών γάλακτος και γαλακτοκομικών στην ισπανική αγορά το 2023, τόσο για το σύνολο της χώρας όσο και κατά τις κυριότερες Αυτόνομες Κοινότητες, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων.
Διαβάστε περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ
Πηγή: agora.mfa.gr
