Σύμφωνα με το Politico, οι δικαιούχοι ενός από τα σημαντικότερα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία στήριξης αγροτών έλαβαν τις επιδοτήσεις παρανόμως. Οι εισαγγελικές αρχές είχαν μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου καταβάλει στους υπόπτους —κυρίως από την Κρήτη— περίπου 2,9 εκατομμύρια ευρώ ως αποζημιώσεις.
Η δίωξη καλύπτει την περίοδο 2017-2020, όταν οι εμπλεκόμενοι εξασφάλισαν επιδοτήσεις για εκτροφή ζώων μέσω της ελληνικής αρχής πληρωμών ΟΠΕΚΕΠΕ, με ασαφή ή ψευδή στοιχεία. Μόνο πρόσφατα αποκαλύφθηκε πως οι περισσότεροι από τους αιτούντες δεν κατοικούσαν στις περιοχές που δήλωναν και δεν κατείχαν καμία γη. Η υπόθεση ξεκίνησε στις 18 Φεβρουαρίου 2025 και θα συνεχιστεί με επόμενη ακρόαση στις 16 Μαΐου.
Η μοναδική κτηνοτροφία της Κρήτης
Η υπόθεση φέρνει στο προσκήνιο τη φήμη ότι η κτηνοτροφία της Κρήτης αποτελεί πρότυπο κτηνοτροφικής κουλτούρας, διότι ξεχωρίζει στην ευρύτερη περιοχή τόσο για τα ανθεκτικά γονίδια των ζώων όσο και για την ποικιλία των βοσκήσιμων φυτών.
Στην Κρήτη, αιγοπρόβατα και βοοειδή τρέφονται με τοπικά άγρια βότανα, γεγονός που προσδίδει υψηλή διατροφική αξία στο κρέας τους και τα καθιστά ιδιαίτερα περιζήτητα. Αυτή η ιδιαίτερη παράδοση έχει διατηρήσει τη σταθερότητα του τομέα, με αύξηση των ζώων παρά τη μείωση του αριθμού των κτηνοτροφικών μονάδων.
Κατά τη δεκαετία 2010-2020, η Κρήτη και συνολικά η Ελλάδα αύξησαν τον αριθμό των ζώων κατά 9%, την ώρα που η Ευρώπη είδε μείωση κατά 4%.
Η σημασία των επιδοτήσεων για την κτηνοτροφία
Με τέτοια δεδομένα, εγείρεται το ερώτημα γιατί απαιτούνται επιδοτήσεις που συχνά οδηγούν σε οικονομική απάτη. Η απάντηση βρίσκεται στην προτεραιότητα που θέτει η Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) της Ε.Ε προς την κτηνοτροφία. Σύμφωνα με το περιοδικό Nature, το 82% της οικονομικής στήριξης της ΚΑΠ κατευθύνεται στον τομέα της κτηνοτροφίας. Έτσι, οι αγρότες συχνά αιτούνται στήριξη όταν οι τιμές των ζωικών προϊόντων μειώνονται ή όταν παρατηρείται μείωση των ζωικών κεφαλαίων.
Οι κτηνοτρόφοι της Ε.Ε. έχουν πρόσβαση σε 38% άμεση ενίσχυση για ζωντανά ζώα και 44% για ζωικά προϊόντα. Το ενδιαφέρον είναι πως αυτές οι επιδοτήσεις ευθύνονται για το 84% των συνολικών εκπομπών που παράγει η βιομηχανία τροφίμων της Ε.Ε. Δεν αποτελεί, λοιπόν, έκπληξη το γεγονός ότι διώξεις κατά της κτηνοτροφίας της Κρήτης έρχονται στην επιφάνεια.
Στατιστικά για την κτηνοτροφία στην Ελλάδα
Η Ελλάδα έχει μακρά ποιμενική παράδοση, που εξυμνήθηκε ήδη από την αρχαιότητα. Στη σύγχρονη εποχή, η εκτροφή ζώων εμφανίζει διακυμάνσεις. Κατά τη δεκαετία 2010–2020, ο αριθμός των κτηνοτροφικών μονάδων μειώθηκε στο μισό, ενώ οι αριθμοί βοοειδών, προβάτων και αιγών παρουσιάζουν μεταβλητότητα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του FAOSTAT για το 2023 στην Ελλάδα ισχύει ότι υπήρχαν:
- Βοοειδή 622.400 κεφαλές
- Πρόβατα 7.892.300 κεφαλές
- Αίγες 2.747.700 κεφαλές
Λιγότερες εκτροφές, περισσότερα ζώα για την ελληνική κτηνοτροφία
Η Ελλάδα έχει χαμηλή πυκνότητα εκτροφής ζώων σε σύγκριση με χώρες όπως η Ιρλανδία. Κατά τη δεκαετία 2010–2020:
- Μόλις 23,5% των αγροτικών εκμεταλλεύσεων στην Ελλάδα διατηρούσαν ζώα.
- Στην Ιρλανδία, το ποσοστό ήταν 91,2%.
- Παράλληλα, στην Ελλάδα ο αριθμός των εκτροφών μειώθηκε κατά 50%, ενώ ο συνολικός αριθμός ζώων αυξήθηκε κατά 9%, σε αντίθεση με τη μέση ευρωπαϊκή πτώση 4%.
Πηγή: selinawamucii.com