Οι καιροί είναι ταραχώδεις και η ανησυχία των επαγγελματιών του κλάδου διάχυτη. Κανείς δεν τολμά ακόμα να μιλήσει για την πιθανότητα εκρίζωσης της ζωονόσου σε ορατό χρονικό ορίζοντα, παρά τα πρώτα ενθαρρυντικά δείγματα από τη μείωση των καταγεγραμμένων κρουσμάτων στη Περιφέρεια Θεσσαλίας κατά τις τελευταίες μέρες. Αν κάτι καθίσταται σαφές πάντως από το ρεπορτάζ της Agrenda και του Agronews, αυτό είναι πως κανένας (αιγοπροβατοτρόφος ή θεσμικός παράγοντας) δεν παίρνει θέση υπέρ ενός γενικευμένου lockdown για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα, στα πρότυπα δηλαδή του περσινού καλοκαιριού.
Όλοι θέλουν να εκριζωθεί η ζωονόσος και να πέσουν τα κόστη εκτροφής, τα οποία βρίσκονται στα ύψη. «Ο προβατοτρόφος χρειάζεται φθηνή ζωοτροφή, υγιές κοπάδι, μια καλή τιμή στο γάλα και τιμιότητα από τον αγοραστή. Όσο η ευλογιά θερίζει, εμείς και πιο φοβικοί είμαστε και τα κόστη μας αυξάνουμε και όλο και πιο ακριβό θα γίνεται το γάλα. Η σημερινή κατάσταση δεν ευνοεί κανέναν, ούτε την μεταποίηση», θα σημειώσει συνομιλητής της Agrenda.
Οι πιο μεγάλες μονάδες τη χοντρή ζημιά
Σύμφωνα με τα νούμερα που δημοσίευσε αρχές της εβδομάδας το υπουργείο, έχουν μέχρι θανατωθεί 262.854 ζώα σε 1.148 εκτροφές, επίδοση που τοποθετεί το μέσο μέγεθος της μονάδας με κρούσμα σε μόλις 230 παραγωγικά ζώα. Αυτό ωστόσο που δεν καταγράφεται στα επίσημα νούμερα είναι η στατιστική διάμεσος. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, αν δει κάποιος τα νούμερα σταθμισμένα ανά τάξη μεγέθους, προκύπτει πως την μεγαλύτερη ζημιά την έχουν πάθει οι μεγάλες μονάδες, με βελτιωμένες φυλές και υψηλή γαλακτοπαραγωγή. Αυτή είναι για παράδειγμα η κατάσταση που επικρατεί στη Μαγνησία, όπου είναι ζήτημα αν διαθέτουν παραγωγικά ζώα αυτή τη στιγμή οι μισές από τις μεγάλες μονάδες του Νομού. Αυτός είναι άλλωστε και ο κύριος λόγος για τον οποίο θορυβήθηκε τόσο πολύ η Ελασσόνα, σαν εμφανίστηκε το πρώτο κρούσμα ευλογιάς πριν λίγες βδομάδες.
Κάθε χρόνο και νέα ρεκόρ για τη Φέτα
Υπό αυτές τις συνθήκες λοιπόν, θα ήταν τουλάχιστον σόλοικο να μιλήσει κανείς για σταθερότητα ή πτωτική πορεία στις τιμές του αιγοπρόβειου γάλακτος κατά την ερχόμενη περίοδο από τον Οκτώβριο, αφού από τη μια πλευρά, η γαλακτοπαραγωγή βαίνει ελαφρώς μειούμενη για λόγους ανωτέρας βίας, από την άλλη η ζήτηση για Φέτα κάθε χρόνο σπάει το ενα ρεκόρ πίσω από το άλλο, ενώ και τα καρτελάκια στη λιανική -τόσο στην εγχώρια αγορά όσο και στο προϊόν εξαγωγής, παίζουν σε όμοια επίπεδα με πέρυσι.
Σηκώνει ακόμα και 1,60 φέτος το πρόβειο
Κάπως έτσι, η ανομοιογενής και πτωτική φάση των τιμών κατά το προηγούμενο διάστημα ολοκληρώνεται και στο προσκήνιο επανέρχεται δυναμικά το 1,50 με 1,55 ευρώ το κιλό ως η ελάχιστη βάση για τις συμβάσεις της νέας περιόδου. Άλλωστε, αυτές είναι οι τιμές παραγωγού που επικρατούν ήδη σε οργανωμένους συνεταιρισμούς εκτός Θεσσαλίας. Στην πράξη, φαίνεται πως στερεύει από επιχειρήματα πλέον το «μπλοκ» συμφερόντων που ήθελε να ρίξει το πρόβειο γάλα στο 1,40 ευρώ στις πιο παραγωγικές μονάδες με τη νέα περίοδο και το γίδινο κάτω από τα 85 λεπτά. «Για 1,60 ευρώ εγώ το βλέπω, όχι παρακάτω», θα αναφέρει ονοματεπώνυμα στην Agrenda ο Πρόεδρος του Συνεταιρισμού Προβατοτρόφων Δυτικής Θεσσαλίας, Γιώργος Βαϊόπουλος.
Διελκυστίνδα για την «ανοσία της αγέλης»
Σε ξεκάθαρη, επίσημη και υπεραναλυτική εξήγηση των σημερινών δεδομένων για το ενδεχόμενο εμβολιασμού κατά της ευλογιάς των αιγοπροβάτων ευελπιστούν οι κτηνοτροφικοί σύλλογοι. Το τελευταίο διάστημα έχουν πραγματοποιηθεί μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις στη Θεσσαλία (Τύρναβος, Ελασσόνα) με τη συμμετοχή 500 και πλέον επαγγελματιών, όπου φάνηκε ξεκάθαρα πως ο παραγωγικός κόσμος είναι διχασμένος.
Υπάρχει μερίδα κτηνοτρόφων που ισχυρίζεται πως στην Ελλάδα μπορεί να γίνει ό,τι έγινε και στην Τουρκία, η οποία εμβολιάζει κανονικά και συνεχίζει να εξάγει δυναμικά τα τυροκομικά της προϊόντα σε όλη τη υφήλιο παρά την 30ετή μάχη της με τη νόσο της ευλογιάς. Το σημαντικό εδώ είναι πως την άποψη αυτή φέρονται να ενστερνίζονται τόσο μέλη της επιστημονικής κοινότητας όσο και έμπειρα στελέχη των κτηνοτροφικών συλλόγων. Ίσως λοιπόν να έχουν κάποια σοβαρά επιχειρήματα οι αιγοπροβατοτρόφοι που επιμένουν να επαναφέρουν το ζήτημα του εμβολιασμού παρά το κατηγορηματικό «ΟΧΙ» από πλευράς υπουργείου. Σε κάθε περίπτωση, η κατάσταση απαιτεί καλύτερη ενημέρωση των πάντων και πιο παραγωγικό διάλογο.
Σχετική ανακοίνωση του αρμόδιου υφυπουργού Χρήστου Κέλλα, έχει ως ακολούθως:
Χρήστος Κέλλας σε Βασίλη Κόκκαλη στη Βουλή: «Παραπληροφόρηση και ανευθυνότητα. Δεν υπάρχει αποτελεσματικό εμβόλιο»
Με αιχμηρό λόγο και τεκμηριωμένα επιχειρήματα απάντησε στη Βουλή ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστος Κέλλας χθες, σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Βασίλη Κόκκαλη για την ευλογιά των αιγοπροβάτων.
Ο Υφυπουργός κατήγγειλε ευθέως την προσπάθεια του κ. Κόκκαλη να σπείρει σύγχυση στους κτηνοτρόφους, προτείνοντας λύσεις που δεν εφαρμόζονται πουθενά στην Ευρώπη και που θα οδηγούσαν σε καταστροφικές συνέπειες για τον κλάδο.
«Η Τουρκία και εμβολιάζει και ευλογιά έχει και ζώα θανατώνει. Αυτό είναι το “μοντέλο” που εισηγείστε;» τόνισε ο κ. Κέλλας, αποδομώντας πλήρως την επιχειρηματολογία του κ. Κόκκαλη.
Ο Υφυπουργός τόνισε ότι τα υπάρχοντα εμβόλια δεν είναι εγκεκριμένα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι αμφιβόλου ποιότητας και αποτελεσματικότητας και δεν είναι ιχνηθετικά με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η διάκριση εάν ένα ζώο είναι εμβολιασμένο ή νοσεί.
«Ο εμβολιασμός δεν σταματά τις θανατώσεις. Αντιθέτως, τις πολλαπλασιάζει, γιατί δεν ξεχωρίζουμε τα υγιή από τα μολυσμένα. Όποιος ζητάει σήμερα εμβολιασμό, ζητάει επί της ουσίας περισσότερες θυσίες κοπαδιών και ταυτόχρονα βάζει σε κίνδυνο το εθνικό μας προϊόν, τη φέτα, και τις εξαγωγές μας», επεσήμανε.
Με αιχμηρή αναφορά στην ανευθυνότητα της αντιπολίτευσης, ο κ. Κέλλας υπογράμμισε: «Όλοι οι κτηνίατροι είναι αντίθετοι. Βρείτε μου έναν υπεύθυνο επιστήμονα που να στηρίζει αυτή την παράλογη πρόταση. Να έρθει στο Υπουργείο να μας το εξηγήσει. Ας το κάνει και εγγράφως. Μέχρι σήμερα, κανείς δεν το υπερασπίστηκε επιστημονικά. Κι εσείς τη φέρνετε στη Βουλή ως δήθεν λύση; Αυτό είναι παραπληροφόρηση».
Ο Υφυπουργός υπενθύμισε, μάλιστα, ότι η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε περίπτωση εμβολιασμού μιλάει για απαγορεύσεις στις μετακινήσεις γαλακτοκομικών προϊόντων και πρόσθετους περιορισμούς σε ζώα και προϊόντα που προέρχονται από όλη την επικράτεια της Ελλάδος και προορίζονται για άλλη κράτη μέλη και τρίτες χώρες.
«Όσοι παριστάνουν τους υπερασπιστές των κτηνοτρόφων, ας εξηγήσουν στους ίδιους τους παραγωγούς ποιος θα πληρώσει το τίμημα, όταν θα κλείσουν οι αγορές. Εμείς αυτό δεν θα το επιτρέψουμε», δήλωσε με έμφαση.
Ο κ. Κέλλας έδωσε έμφαση στις οικονομικές ενισχύσεις και την άμεση στήριξη των κτηνοτρόφων. Όπως τόνισε, «ήδη καταβάλαμε υπερδιπλάσιες ενισχύσεις σε σχέση με το 2023», με 100% αποζημίωση για τα θανατωθέντα ζώα, κάλυψη των ζωοτροφών και των λειτουργικών δαπανών, αλλά και χρηματοδοτικό εργαλείο de minimis ύψους 63 εκατ. ευρώ. «Αυτή είναι η διαφορά μας: εμείς στηρίζουμε στην πράξη, εσείς επενδύετε στην κινδυνολογία», τόνισε χαρακτηριστικά.
Κλείνοντας, ο κ. Κέλλας τόνισε: «Η χώρα δεν θα μπει σε περιπέτειες για χάρη κομματικών κορωνών. Ο εμβολιασμός δεν εφαρμόζεται πουθενά στην Ευρώπη. Δεν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο. Και δεν θα επιτρέψουμε σε κανέναν να υπονομεύσει την ελληνική κτηνοτροφία με ανεύθυνες προτάσεις. Η λύση είναι μία: αυστηρή εφαρμογή των μέτρων, συνεργασία όλων, στήριξη των παραγωγών και αναγνώριση του έργου των κτηνιάτρων. Έτσι θα νικήσουμε την ευλογιά, όπως κάναμε και με την πανώλη».
