Στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Κυκλάδων, με το ιδιαίτερο ανάγλυφο, την τοπική χλωρίδα και τις ξεχωριστές συνθήκες, έχουν καταγραφεί δεκάδες είδη τυριών, από γάλατα ημιεκτατικών εκτροφών, παρασκευασμένα με παραδοσιακούς, αλλά και σύγχρονους τρόπους τυροκόμησης.
Διαφορετικές γεύσεις, βουτυράτες υφές και εξαιρετικά αρώματα, που βάζουν τον ουρανίσκο σε υπερδιέγερση, ξυπνώντας μνήμες σε όσους τα γνωρίζουν από το παρελθόν και την περιέργεια σε όσους τα δοκιμάζουν για πρώτη φορά. Ένας μοναδικός πλούτος, που δεν πρέπει να χαθεί.
Η διάσωση και διαιώνιση αυτής της άυλης «περιουσίας», εμμέσως είναι ένας από τους στόχους και του ερευνητικού έργου «Best Cheese», που εστιάζει στην κτηνοτροφία και την τυροκομία της Πάρου, της Νάξου και της Ίου, στο πλαίσιο του οποίου μελετώνται τοπικά τυριά και σιγά σιγά στήνεται και μια «τράπεζα» φύλαξης στοιχείων της μικροχλωρίδας τους.
Παρουσιάζοντας το ερευνητικό έργο, το Σάββατο 15 Μαρτίου σε ειδική εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη, ο δρ. Γιώργος Σαμούρης, διευθυντής ερευνών στο Ινστιτούτο Κτηνιατρικών Ερευνών του ΕΛΓΟ–Δήμητρα, ως υπεύθυνος για το συντονισμό των δράσεών του, επισήμανε, πως μεταξύ άλλων στις επιδιώξεις του Best Cheese, είναι η απομόνωση, η μελέτη και η αξιοποίηση αυτόχθονων στελεχών που κάνουν διακριτά τα τοπικά τυροκομικά προϊόντα. Ήδη, όπως αποκάλυψε, στο πλαίσιο του έργου, έχουν εντοπιστεί πάνω από 200 στελέχη μικροχλωρίδας, εκ των οποίων τα 100 απομονώθηκαν και ταυτοποιήθηκαν και θα μπορούν μελλοντικά, αν κάποιος θελήσει να επενδύσει σε αυτά, να αξιοποιηθούν.
Ταυτόχρονα, σε συνεργασία με τυροκομείο στην Ίο, παρασκευάστηκε μια καινοτόμα εκδοχή γραβιέρας με πιπεράτη γεύση, στην οποία δεν έχει χρησιμοποιηθεί κόκκος πιπεριού, αλλά αιθέριο έλαιο πιπερίνης, που δίνει τη δυνατότητα στο τυρόπηγμα να το απορροφά ομοιόμορφα σε όλο του το «σώμα» και με την ίδια ένταση.
Όλα αυτά, όμως, για να έχουν αξία, προϋποθέτουν πως το ημιεκτατικό μοντέλο κτηνοτροφίας, που κυριαρχεί στα Κυκλαδονήσια και προσδίδει το ξεχωριστό αρωματικό και γευστικό αποτέλεσμα στα τοπικά τυριά, θα πρέπει να στηριχθεί. Έτσι, πρωταρχική μέριμνα του ερευνητικού έργου, όπως εξήγησε ο κ. Σαμούρης, ήταν η αποτύπωση της κατάστασης, όσον αφορά στις τοπικές εκτροφές, τα προβλήματά τους και τις προοπτικές τους, με σκοπό να γίνουν προτάσεις προς την περιφέρεια, την τοπική αυτοδιοίκηση και το υπουργείο, για την υποστήριξή τους.
Κατόπιν εκπονήθηκε σχέδιο διαχείρισης των κτηνοτροφικών μονάδων, ώστε με την εφαρμογή του, οι εκτροφές να μειώσουν τα κόστη εισροών, να αυξήσουν την παραγωγικότητα και να βελτιώσουν την ποιότητα της πρώτης ύλης, για να ενισχύσουν τους όρους βιωσιμότητάς τους. Επίσης, εφαρμόστηκε και μια καινοτόμα μέθοδος απαλλαγής των εκτροφών από νοσήματα όπως είναι η προϊούσα πνευμονία και οι μαστίτιδες, η οποία έχει αναπτυχθεί στο Ινστιτούτο Κτηνιατρικών Ερευνών του ΕΛΓΟ – Δήμητρα, συνδυάζοντας μοριακές και ανοσολογικές τεχνικές.
Το ερευνητικό έργο που συνεχίζεται, έχει προϋπολογισμό 435.000 ευρώ, ξεκίνησε να υλοποιείται από τα μέσα του 2023 και ολοκληρώνεται στο τέλος του 2025. Εταίροι του Best Cheese, εκτός από τον ΕΛΓΟ Δήμητρα, είναι η εταιρεία Διεθνικής Εκπαίδευσης Ανάπτυξης, η ΕΑΣ Νάξου, ο Α.Σ. Πάρου, το Τυροκομείο Ίου Νιώτικο, η Αναπτυξιακή Δράμας ΑΕ και η γαλακτοβιομηχανία ΝΕΟΓΑΛ
